Prag benadrukt de mogelijke verborgen kosten in de gezondheidszorg door de Urban Wastewater Treatment Directive
Op de vergadering van de Europese ministers van Volksgezondheid op 2 december zal Tsjechië de Europese Commissie verzoeken ervoor te zorgen dat haar toekomstige kostenstudie over de Urban Wastewater Directive volledig rekening houdt met de financiële gevolgen voor de nationale gezondheidszorgsystemen. Dit moet niet beperkt blijven tot enkel de milieukosten en kosten voor infrastructuur.
Deze initiatiefnota uit Tsjechië volgt op een discussie tijdens de EPSCO-Raad in juni, waarbij Duitsland en negen andere lidstaten hun zorgen uitten over het uitgebreide producentenverantwoordelijkheidssysteem (EPR) dat in de directive is opgenomen. Ook Griekenland bracht dit onderwerp ter sprake tijdens de informele EPSCO-bijeenkomst in september.
De nieuwe regels en de rol van de industrie
Vanaf 2024 moeten farmaceutische en cosmeticabedrijven meewerken aan de financiering van geavanceerde afvalwaterzuiveringsinstallaties die micropolluenten, zoals geneesmiddelresten, verwijderen. De Europese Commissie heeft zich verbonden tot het leveren van een gedetailleerde kostenanalyse als onderdeel van haar Europese Water Resilience Strategy. Tsjechië wil nu zekerstellen dat deze studie ook de bredere aspecten van de producentenverantwoordelijkheid omvat.
Volgens een document dat tijdens de komende EPSCO-vergadering wordt gepresenteerd, moet de analyse niet alleen de milieukosten en infrastructuuremetingen omvatten, maar ook een diepgaande beoordeling van de financiële impact op de budgetten van nationale gezondheidszorgsystemen.
Mogelijke gevolgen voor de medicijnprijzen en patiëntenzorgen
Het Tsjechische rapport, dat door Euractiv is ingezien, waarschuwt dat hoewel de invoering van EPR voor geneesmiddelresten de milieuveiligheid zou kunnen verbeteren, het eveneens aanzienlijke gevolgen kan hebben voor de prijsstelling van medicijnen, de vergoeding van behandelingen en de toegang van patiënten tot essentiële medicijnen.
De overheid in Praag benadrukt dat deze effecten volledig moeten worden bestreken, zodat beleidsmakers onderbouwde besluiten kunnen nemen en zowel milieu- als gezondheidszorgdoelstellingen kunnen waarborgen. Daarnaast wil Tsjechië dat de studie inzicht biedt in hoe EPR de prijzen van verschillende therapiegroepen kan beïnvloeden. Hoewel wordt erkend dat de uitkomsten moeten worden aangepast aan de context van elk lidstaat, blijft een ‘robuste en transparante analyse’ volgens hen essentieel voor toekomstige regelgeving.
De bijdrage van de industrie en de risico’s voor generieke medicijnen
Tsjechië heeft aangegeven actief bij te willen dragen aan de werkagenda, met voorstellen om relevante nationale data en expertise te leveren aan de Europese Commissie. Achter deze diplomatieke toon leeft een groeiende bezorgdheid in de farmaceutische sector over de werkelijke kosten van de directive. Industry-inschattingen suggereren dat de werkelijke kosten veel hoger kunnen uitvallen dan aanvankelijk werd aangenomen, terwijl de bijdrage aan de toxische belasting lager ligt dan eerder werd gedacht.
Volgens de huidige opzet worden 80% van de kosten gedragen door de farmaceutische industrie, 20% door de cosmeticabranche en wordt een optionele bijdrage van 20% van de overheid voorzien. De Tsjechische markt wordt sterk gedomineerd door generieke geneesmiddelenproducenten, waardoor deze bijzonder kwetsbaar is voor extra kostenstijgingen.
De Tsjechische Vereniging van Farmaceutische Ondernemingen wijst op de oneerlijke verdeling van de lasten. Volgens hen is de farmaceutische industrie niet de voornaamste bron van vervuiling in afvalwater, zowel qua aantal als volume, en zijn andere industriële sectoren niet meegenomen in de regelgeving. Daarnaast ondervindt de directive juridische uitdagingen, onder meer vanuit Polen en de farmaceutische sector zelf.
