Europese Internal Assessments en de Toekomst van Hongarije’s Financiering
De verhoogde zorg over de naleving van de rechtsstaat binnen de Europese Unie kan voor Hongarije leiden tot het verlies van een bedrag van ongeveer €16 miljard aan defensieleningen. Kaja Kallas, de belangrijkste diplomaat van de EU, suggereerde dat de Commissie enkele waarborgen zal handhaven bij het evalueren van de plannen van lidstaten om hun SAFE-defensieprogramma’s te financieren, vergelijkbaar met de beoordeling van het covid-herstelprogramma.
Plannen voor de SAFE-defensieleningen en evaluatieproces
Vorige week ontving de Europese Commissie de strategische plannen van 19 hoofdsteden die in aanmerking willen komen voor de €150 miljard aan SAFE-defensieleningen. Deze plannen geven inzicht in de besteding van de fondsen. De Commissie zal deze in december beoordelen en voor maart aan de Raad voorleggen voor goedkeuring.
Hongarije, samen met Frankrijk, ontving in september de derde grootste lening, ter waarde van circa €16,2 miljard. Na uitbetaling is het voor de EU moeilijk om toezicht te houden, aangezien defensie-uitgaven hoofdzakelijk een nationale bevoegdheid blijven.
Rechtsstaat als voorwaarde voor financiering
De Commissie geeft aan dat zij het beleid zal beoordelen op basis van de precedenten van het Next Generation EU-programma, waarbij lidstaten moesten aantonen dat zij voldeden aan de principes van de EU-verdragen. Het herstelfonds RRF is ontstaan uit de covid-pandemie en bood voor het eerst een grootschalige toepassing van voorwaardelijke financiering, waarbij uitkeringen en leningen gekoppeld werden aan nationale hervormingen en de naleving van de rechtsstaat.
Hongarije heeft sinds de invoering van deze voorwaarde problemen ondervonden omdat zij haar toepassing in kritieke momenten, zoals bij unanimiteitsbesluiten binnen de Europese Raad, heeft gebruikt om EU-fondsen vast te houden wegens zorgen over de rechtsstaat.
Voorwaarden en mogelijke sancties bij niet-naleving
Volgens de regelgeving voor SAFE kunnen de uitbetalingen worden opgeschort indien plannen niet voldoen aan de gestelde voorwaarden. De Commissie benadrukt dat haar beoordeling van de SAFE-plannen dezelfde procedure als die van het RRF zal volgen.
Daarnaast heeft Piotr Serafin, de EU-commissaris voor begrotingen, in een aparte toespraak aan de Hongaarse integriteitsautoriteit, gewezen op de normen die alle lidstaten moeten naleven. Hij benadrukte de noodzaak van strikte controle en transparantie bij het beheer van EU-fondsen, met een zero-tolerancebeleid voor misbruik.
Het meest recente rapport van de Commissie over de rechtsstaat constateert dat Hongarije weinig vooruitgang heeft geboekt op gebieden zoals de rechterlijke macht, corruptiebestrijding en persvrijheid.
