Patriottische kansen om de machtsbarrière te doorbreken
De extreem-rechtse Patriots voor Europa hebben een voorstel gericht aan Roberta Metsola, de voorzitter van het Europees Parlement. Volgens dit voorstel zou ze, in ruil voor meer invloed, kunnen worden geholpen om haar ambt te behouden in 2027, wanneer de europarlementariërs een nieuwe voorzitter kiezen. Metsola, die tot voor kort haar tweede termijn wil vervolgen, is momenteel op weg naar een derde termijn, hetgeen nog ongekend is in de geschiedenis van het Europees Parlement. Echter, haar kandidatuur voor een derde termijn lijkt moeilijker te worden door toenemende tegenstand. De Patriots, die hun invloed willen vergroten, proberen nu hun positie te benutten en zetten een strategische zet in.
De invloed van patriotten binnen de Parlementaire Commissie
Anders Vistisen, een gerespecteerd lid van het Europees Parlement uit Denemarken en lid van de Patriots voor Europa, verklaarde aan Euractiv dat Metsola mogelijk haar steun kan krijgen van hun groep, die uit 85 leden bestaat. Dit zou echter slechts mogelijk zijn onder de voorwaarde dat het ‘firewall’ dat de Patriots uit de macht houdt, wordt opgeheven. Vistisen stelde in een interview in zijn kantoor in Brussel dat: “We sluiten niet uit dat we Metsola een derde termijn geven, maar dat hangt af van verschillende factoren.” Hij voegde eraan toe dat: “Als we onderdeel worden van een deal voor een derde termijn, is dat omdat we ook onze vertegenwoordiging in het Bureau willen vergroten.”
Het Bureau is de beslissingsgroep binnen het Parlement, bestaande uit 14 vicepresidendi, vijf quaestors en de voorzitter zelf. Participatie in deze kamer zou de Patriots de mogelijkheid geven om belangrijke posities te bemachtigen en zo de richting van het parlement van binnenuit te beïnvloeden.
Strategisch spel rond interne machtsverhoudingen
De Patriots eisen twee vicesecretarisposities en een quaestor, omdat zij van mening zijn dat zij hier recht op hebben. Op dit moment worden de rollen in het Bureau niet aan hen toebedeeld door een ‘cordon sanitaire’, een politiek cordon dat het rechtsextreme groepsleden uitsluit van belangrijke besluitvormingsposities binnen het Parlement. Een dergelijke strategie zou hun invloed kunnen vergroten door via de achterdeur meer controle te verwerven.
De potentiële herverkiezing van Metsola en oppositie van de sociaaldemocraten
Roberta Metsola zou haar derde termijn kunnen aangrijpen. Toch hebben de sociaaldemocraten hun verzet uitgesproken. Zij stellen dat haar herverkiezing zou indruisen tegen een geheime overeenkomst die zij met andere politieke groepen hadden gesloten na de laatste Europese verkiezingen in 2024. Volgens deze afspraak zou het voorzitterschap in januari 2027 overgaan naar de sociaaldemocraten, voor een periode van ongeveer tweeënhalf jaar.
Mocht de sociaaldemocratische oppositie haar standpunt vasthouden en een eigen kandidaat presenteren, dan zou Metsola mogelijk afhankelijk worden van steun van andere fracties, waaronder de Patriots, de liberale Renew Europe en de Conservatieve fractie (ECR).
De rollen in het Bureau worden uiteindelijk door alle europarlementariërs via stemming beslist in de plenaire vergadering van het Parlement. Metsola kan dus niet alleen besluiten om de Patriots meer invloed te geven, zelfs niet als zij dat zou willen. De verkiezing van de voorzitter en de vicepresidenten wordt traditioneel voorafgegaan door achterdeals tussen politieke leiders, waardoor de uiteindelijke beslissing al min of meer vaststaat voordat de stemming plaatsvindt.
