De officiële verklaring van het Kremlin
Op zondag ontkende het Kremlin dat er plannen waren voor trilaterale besprekingen tussen Oekraïne, Rusland en de Verenigde Staten, terwijl diplomaten in Miami bijeenkwamen om de lopende conflictoplossingen te bespreken. Deze groepsbijeenkomst was bedoeld om een einde te maken aan het conflict, maar Rusland bleef bij de woorden dat de gesprekken niet op de agenda stonden.
De adjunct-directeur voor buitenlands beleid van Rusland, Yuri Ushakov, stelde dat momenteel niemand serieus de initiatief tot dergelijke trilaterale onderhandelingen had besproken. Volgens Russische nieuwsagentschappen was het voorstel niet in voorbereiding en werd het niet overwogen door de Russische zijde.
Zelenskyy’s positie en de reacties op het voorstel
Op zaterdag had de Oekraïense president, Volodymyr Zelenskyy, verklaard dat de Verenigde Staten een trilaterale setting hadden voorgesteld. Volgens hem zou dit de eerste face-to-face onderhandelingen tussen Moskou en Kiev in bijna zes maanden markeren. Zelenskyy uitte echter ook enige scepsis of dergelijke gesprekken daadwerkelijk tot vooruitgang zouden leiden.
In een verklaring aan journalisten liet Zelenskyy weten niet zeker te zijn dat er iets nieuws uit de voorstellen zou komen. Tegelijkertijd riep hij de Verenigde Staten op om meer druk uit te oefenen op Rusland om de oorlog te beëindigen. Desalniettemin was de toon op zondag positiever. Zelenskyy meldde dat “constructieve” gesprekken tussen Amerikaanse, Europese en Oekraïense onderhandelaars vlot verliepen, hoewel hij benadrukte dat veel afhing van Rusland en of het bereid was de oorlog echt te beëindigen.
Hij voegde eraan toe dat de daadwerkelijke signalen uit Rusland grotendeels negatief blijven, waaronder aanvallen aan het front, oorlogsmisdaden in grensgebieden en voortdurende aanvallen op infrastructuur, zoals hij dat op sociale media schreef.
De rol van de Russische diplomatieke delegatie
De Russische diplomaat Kirill Dmitriev arriveerde op zaterdag in Miami, waar ook Oekraïense en Europese teams sinds vrijdag vergaderden in verbondenheid met de Amerikaanse speciale gezant Steve Witkoff en de zoon van voormalig president Donald Trump, Jared Kushner. Deze internationale gesprekken worden gezien als een nieuw hoofdstuk na eerdere mislukte pogingen.
Ushakov verklaarde dat Dmitriev naar Moskou zou terugkeren, verslag uitbrengen en vervolgens besproken zou worden wat de volgende stap zou moeten zijn. Daarnaast stelde hij dat hij de herziene Amerikaanse voorstellen niet had gezien, waarmee de onzekerheid over de details van de recente plansessie werd bevestigd.
De Amerikaanse en Europese reactie op de plannen
Vorige maand presenteerden de Verenigde Staten een plan met 28 punten om de oorlog te beëindigen. Dit voorstel werd door Oekraïne en Europese landen aanvankelijk als een toegeving aan de eisen van Moskou beschouwd, maar is sindsdien aangepast na betrokkenheid van Oekraïne en Europa. Het is nog onduidelijk in hoeverre de laatste versie afwijkt, maar het wordt verwacht dat Oekraïne enige territoriale concessies zou moeten doen in ruil voor Amerikaanse veiligheidsgaranties.
De Russische troepen blijven in deze maanden blijven doorstoten langs de oostelijke frontlijn. Vladimir Poetin benadrukte vrijdag de territoriale winst van het Russische leger en waarschuwde voor verdere aanvallen de komende weken.
De geopolitieke communicatie
De laatste officiële directe gesprekken tussen Oekraïne en Rusland dateren van juli, toen in Istanbul ruil van gevangenen plaatsvond en wellicht enige vorderingen werden gemaakt. De betrokkenheid van Rusland en Europa in Miami wordt gezien als een stap vooruit ten opzichte van de eerdere gescheiden onderhandelingen van de Verenigde Staten met elk van de partijen.
De gespannen relatie tussen Oekraïne en Rusland na bijna vier jaar conflict, dat wordt gerekend tot één van de bloedigste sinds de Tweede Wereldoorlog, weerspiegelt de moeilijke uitgangspositie voor directe dialoog. Rusland, dat in februari 2022 troepen naar Oekraïne zond, beweert dat de Europese betrokkenheid het vredesproces slechts bemoeilijkt.
Volgens de woordvoerder van het Kremlin, Dmitry Peskov, heeft Poetin echter aangegeven bereid te zijn om met Franse president Emmanuel Macron te praten over de oorlog. Tijdens recente telefoongesprekken probeerden beide leiders de dialoog te openen, hoewel het onduidelijk is of er daadwerkelijk de wil tot onderhandelen bestaat.
Reactie uit Parijs
Het kantoor van Macron verwelkomde de bereidheid van Poetin tot dialoog, maar benadrukte dat toekomstige gesprekken volledig transparant zouden plaatsvinden, inclusief Zelenskyy en Europese bondgenoten.
De situatie op het terrein
Intussen rapporteerde Zelenskyy op X dat Rusland in de afgelopen week ongeveer 1.300 aanvalsdrones, bijna 1.200 geleide projectielen en negen verschillende soorten raketten op Oekraïne had afgevuurd. De regio Odesa en het zuiden van het land werden volgens hem bijzonder zwaar getroffen. Rusland stelde zaterdag dat het twee dorpen in de regio’s Sumy en Donetsk had ingenomen, terwijl Oekraïne beweerde dat het twee Russische gevechtsvliegtuigen had vernietigd op de bezette Krim.
