Beginnend met de terugtred van Federica Mogherini
Federica Mogherini, voormalig EU-hoofd diplomat en rector van het College of Europe, heeft haar functie neergelegd nadat ze werd aangewezen als verdachte in een onderzoek naar mogelijke vriendjespolitiek en onregelmatigheden bij diplomatieke opleidingen die door de EU gefinancierd worden. Haar vertrek volgt op een bijeenkomst van de Raad van Bestuur van het college, waar zij aankondigde: “In overeenstemming met de strengheid en rechtvaardigheid die ik altijd in mijn werkzaamheden heb gehanteerd, heb ik vandaag besloten mijn positie als rector neer te leggen.”
De context van het lopende onderzoek
Dit besluit kwam slechts één dag nadat topfunctionaris Stefano Sannino, hoofd van de Directie Generaal voor het Midden-Oosten, Noord-Afrika en de Golf binnen de Europese Commissie, eveneens ontslag nam vanwege vergelijkbare beschuldigingen. Sannino stelde dat hij met pensioen ging per eind december, zoals eerst gemeld door Euractiv, terwijl hij ook werd verdacht in de zaak. Volgens de autoriteiten richt het onderzoek zich op een contract dat in 2021-2022 werd verstrekt aan het College of Europe, onder een aanbesteding bedoeld om een nieuwe opleiding op te zetten voor jonge diplomaten en EU-burgerambtenaren.
De aard van de fraude en vermeende collusie
De aanklagers vermoeden dat, in de genoemde periode, het college en de diplomatieke dienst van de EU mogelijk samenspanden om EU-geld op onjuiste wijze naar het project te sturen. Samen zouden ze het college voorgehouden hebben dat ze op de hoogte waren van de aanbestedingsprocedure, die formeel toegankelijk was voor universiteiten door heel Europa. Het onderzoek, geleid door de EU-procureur, richt zich op de vraag of er sprake was van bevoordeling of het verstrekken van voorkennis, wat de integriteit van de procedure zou ondermijnen.
Rechtspositie en verdere ontwikkelingen
Hoewel Mogherini onder de aanklachten blijft, wordt ze volgens de wet nog steeds als onschuldig beschouwd totdat het tegendeel bewezen is. Zij verklaarde na haar vrijlating uit detentie dat zij vertrouwen heeft in het rechtssysteem en dat de eerlijkheid van het college waarschijnlijk zal worden bevestigd. Ze gaf daarnaast aan volledige medewerking te zullen verlenen aan de autoriteiten.
Sinds haar aantreden in 2020 heeft Mogherini als rector verschillende campuslocaties geleid, waaronder die in Brugge, Warschau en Tirana. In 2022 nam zij de leiding van de diplomatieke academie op zich, een positie die door de overheden van de EU in 2024 werd bevestigd en waarvoor jaarlijks 1,7 miljoen euro werd uitgetrokken. President van het College of Europe, Herman Van Rompuy, weigerde commentaar te geven op de situatie en benadrukte dat hij sinds zes jaar geen interviews meer had gegeven.
