De bijeenkomst van de NAVO-ministers en de afwezigheid van het Oekraïense vredesplan
Op dinsdag verklaarde Secretaris-Generaal van de NAVO, Mark Rutte, dat er geen reden tot bezorgdheid is ondanks dat de NAVO-ministers morgen samenkomen om een door de VS opgesteld vredesplan voor Oekraïne te bespreken. Dit plan is echter zonder consultatie met de lidstaten gedeeld en wordt alleen vertegenwoordigd door een adjunct-minister namens de krachtigste lidstaat, de Verenigde Staten.
De ministeriële top vindt plaats een dag nadat Steve Witkoff, de speciale gezant van de VS, en Jared Kushner, schoonzoon van de Amerikaanse president Donald Trump, in Moskou hebben gesproken met Vladimir Poetin over een herzien vredesakkoord dat bedoeld is een einde te maken aan het conflict in Oekraïne.
De discussies binnen de NAVO en de belangrijkste thema’s
In Brussel zullen de NAVO-ministers tijdens hun vergadering onder meer bespreken wat zij hopen terug te zien in het uiteindelijke vredesplan. Daarbij ligt de focus vooral op garanties voor veiligheid en territoriale integriteit. Er wordt door veel bondgenoten aangedrongen op het ontwikkelen van een speciale discussieformat binnen de alliantie voor dit onderwerp, zoals Euractiv eerder meldde.
De discussies vinden echter plaats in Moskou, terwijl westerse leiders toekijken. Ongeveer twee weken geleden circuleerde een plan met 28 punten, waarin werd vermeld dat Oekraïne niet lid mocht worden van de NAVO en dat er geen troepen in het land gestationeerd zouden worden. Maar Rutte stelde dinsdag dat deze standpunten slechts een startpunt waren waar van verder was gekomen.
De positie van Oekraïne en de internationale onderhandelingen
Op maandag ontmoette de Oekraïense president Volodymyr Zelenskyy samen met Franse president Emmanuel Macron en andere leiders van de EU om steun te verzamelen van Europese bondgenoten. Macron benadrukte dat onderhandelingen over veiligheidsgaranties alleen kunnen plaatsvinden met Oekraïne, met Europese landen en met andere bondgenoten.
Hoewel de NAVO niet rechtstreeks bij de onderhandelingstafel zit, blijven sommige leden in Brussel optimistisch. Een diplomaat bevestigde dat de nieuwste versies van het plan aanzienlijk zijn gewijzigd ten opzichte van de eerste schets, vooral door de invloed van de Europese standpunten die in de onderhandelingen zijn ingebracht. Toch geeft men toe dat momenteel alleen de VS rechtstreeks onderhandelen met Rusland.
De afwezigheid van Marco Rubio en de Amerikaanse betrokkenheid
De belangrijkste Amerikaanse diplomaat, Marco Rubio, zal niet aanwezig zijn bij de NAVO-besprekingen en wordt vertegenwoordigd door zijn plaatsvervanger, Christopher Landau. Rutte bevestigde dat hier geen reden tot zorg over bestaat.
Tevens zullen de ministers bespreken hoe de stroom van Amerikaanse wapens naar Oekraïne kan worden voortgezet. Deze wapens worden via het PURL-initiatief gekocht door NAVO-lidstaten. Inmiddels hebben meer dan twintig landen zich achter deze aanpak geschaard en Rutte verwacht dat er morgen meer toezeggingen zullen volgen.
Het doel is om de levering van Amerikaanse wapens, dat volgens Zelenskyy door moet gaan tot na volgend jaar, op peil te houden en de maandelijkse belofte van 1 miljard dollar via het PURL-initiatief te handhaven.
