Een diepgaande blik op de rol van digitale marktplaatsen in Europese exportactiviteiten
Een recente studie van de SDA Bocconi School of Management onthult de significante invloed van digitale marktplaatsen op de bedrijven in Europa, vooral in termen van het versterken van exportactiviteiten en economische bijdrage. Ondanks de economische uitdagingen waarmee de regio geconfronteerd wordt, zoeken Europese ondernemingen nieuwe wegen voor groei buiten de grenzen van de interne markt. Digitale platforms vormen hierbij een belangrijk kanaal, dat vooral voor kleine en middelgrote bedrijven (kmo’s) kansen biedt om internationale markten te betreden en hun bereik uit te breiden.
De studie richt zich niet op de detailhandel aan de consument binnen Europa, maar op de exportstromen die mogelijk gemaakt worden door online platforms zoals Taobao, Tmall, Lazada en Fliggy. Deze platforms ondersteunen niet alleen de verkoop van Europese producten naar Aziatische markten, maar stimuleren ook het toerisme, met Chinese reizigers die Europese bestemmingen bezoeken en daar hun uitgaven doen.
Macroeconomische bijdragen van Alibaba binnen de EU en het VK
Volgens de tweede editie van het rapport resulteerde de door Alibaba ondersteunde economische activiteit in de zes grootste EU-landen (België, Frankrijk, Duitsland, Italië, Spanje en Nederland) in een bijdrage van 38,6 miljard euro aan het bruto binnenlands product (BBP) tussen 2022 en 2024. Daarnaast ondersteunde deze activiteit meer dan 143.000 banen in 2024. De totale waarde van goederen die via Alibaba’s platforms verkocht werden, bereikte gedurende deze periode 89,3 miljard euro, een cijfer dat hoger lag dan de algemene EU-exporttrends in dezelfde periode. Hoewel de totale EU-exports naar China in die jaren afnamen, bleek de verkoop via Alibaba’s kanalen relatief veerkrachtiger te zijn.
Ook het Verenigd Koninkrijk toont een vergelijkbaar beeld. De activiteiten ondersteund door Alibaba genereerden tussen 2022 en 2024 een economische waarde van 17,3 miljard Britse ponden en ondersteunden ongeveer 74.400 banen. Importanter nog, Chinese toeristische uitgaven vormden een aanzienlijk deel van deze impact, wat het belang benadrukt van digitale platforms voor de toeristische sector.
Versterking van de positie van Europese kmo’s via digitale platforms
De studie benadrukt dat digitale marktplaatsen, zoals Taobao, Tmall Global en Lazada, de markttoetredingsdrempels voor Europese kmo’s verlagen. Door het bieden van geïntegreerde infrastructuur, logistieke oplossingen en directe toegang tot consumenten, kunnen kleinere bedrijven groeien en hun digitale capaciteiten versterken. Dit stelt hen in staat om data beter te benutten, efficiënter te opereren en zich aan te passen aan de eisen van internationale handel.
De exportsector in Europa concentreert zich vooral op gebieden waarin de regio al sterke posities heeft, zoals mode, schoonheidsproducten en luxe goederen. Platforms als Taobao en Tmall zijn de voornaamste kanalen voor deze sectorspecialisatie, terwijl Lazada de Europese aanwezigheid uitbreidt in zes Aziatische landen. Tevens heeft Fliggy bijgedragen aan de heropleving van toeristische uitgaven in Europa na de pandemie.
Herziening van het Europese digitale handelsdebat
Het rapport wijst op een belangrijk punt dat vaak over het hoofd wordt gezien in het politieke discours: terwijl de focus ligt op importen via online platforms, overtreft de export vanuit Europa via Alibaba’s marktplaatsen de invoer uit China via platformen als AliExpress. Dit verschil is van belang voor beleidsmakers, omdat het de image van de EU als exporteur versterkt en het belang onderstreept van een evenwichtige kijk op handelsstromen in beide richtingen. AliExpress, dat vooral bekend is onder Europese consumenten, opereert binnen een breder ecosysteem dat handelsstromen in meerdere richtingen ondersteunt, inclusief de export van Europa naar China en Zuidoost-Azië.
Relevantie voor het Europese beleid en toekomstperspectieven
De timing van het rapport is opvallend, omdat de EU haar strategie voor het behoud en verhogen van haar concurrentievermogen heroverweegt. Hierbij ligt de nadruk op productiviteitsverhoging, internationalisering van kmo’s en diversificatie van exportmarkten. De bevindingen tonen aan dat digitale exportkanalen nu al een meetbare rol spelen in het ondersteunen van de Europese economie, zelfs in een periode van langzame groei en mondiale concurrentie.
Volgens professor Carlo Alberto Carnevale Maffè van SDA Bocconi ligt de kracht niet alleen in de macro-economische cijfers, maar vooral in de manier waarop digitale marktplaatsen ondernemingen in staat stellen om vaardigheden op te bouwen en productiviteit te verbeteren. In een tijd waarin economische groei moeizaam verloopt, worden digitale marktplaatsen niet gezien als vervanging voor industrieel beleid, maar als een bestaande kanaal waardoor Europese bedrijven al bezig zijn met de uitbreiding van export, het creëren van banen en het genereren van economische waarde, zelfs buiten de grenzen van Europa.
