Context en proces van de vorming van de regering
De aanstaande regering van Tsjechië, gekenmerkt door een eurosceptisch standpunt, heeft haar volledige ministeriële samenstelling bekendgemaakt, waarmee de laatste fase is ingegaan alvorens een nieuw kabinet te kunnen worden geïnstalleerd. De president van Tsjechië, Petr Pavel, start op vrijdag met het interviewen van kandidaat-ministers en streeft ernaar binnen twee weken de consultaties af te ronden.
Samenstelling van het kabinet
De anti-EU coalitie die de verkiezingen van oktober heeft gewonnen, bestaat uit de populistische partij ANO onder leiding van Andrej Babiš, aangevuld met de rechts-extremistische SPD en de rechtsgeoriënteerde Motoristenpartij. Deze coalitie brengt verschillende figuren uit Babiš’ eerdere regeringen terug, wat wijst op een streven naar continuïteit met een meer uitgesproken nationalistische en eurosceptische agenda.
Andrej Babiš, die naar verwachting opnieuw premier zal worden, heeft woensdag officieel de lijst met ministers overhandigd aan de president. Het kabinet wordt gekenmerkt door veteranen van de partij ANO die eerder hoge functies bekleedden onder Babiš. Zo zal voormalig minister van Financiën, Alena Schillerová, haar oude post opnieuw innemen, terwijl ex-vicepremier Karel Havlíček wordt voorgedragen als minister van Industrie en Handel.
Lubomír Metnar, voormalig minister van Defensie en politiefunctionaris, is de verwachting dat hij het ministerie van Binnenlandse Zaken zal leiden. Adam Vojtěch, die tijdens de COVID-19-pandemie aftrad als minister van Volksgezondheid en later ambassadeur in Finland werd, zal volgens plan terugkeren naar de gezondheidszorg.
Invloed van de ondertekenaars en controverses
De rechts-extremistische SPD, geleid door de controversiële Tomio Okamura, heeft voormalig ondercommandant van het leger Jaromír Zůna voorgedragen voor defensie en voormalig hoofd van het Staatsvoedingsinterventiefonds, Martin Šebestyán, voor landbouw.
De Motoristenpartij, een kleinere partij bekend om haar kritiek op het EU-beleid, wijzigde op het laatste moment haar nominaties. Oud-Europarlementariër Filip Turek, oorspronkelijk bedoeld voor Buitenlandse Zaken, is in plaats daarvan benoemd tot minister van Milieu. De partijleider Petr Macinka werd voorgedragen als minister van Buitenlandse Zaken.
Deze herindeling volgde op controverse over racistische en homofobe berichten die met Turek werden verbonden. Hoewel hij enkele opmerkingen heeft geverbaliseerd en andere heeft ontkend, blijft president Pavel bezwaar maken tegen zijn benoeming. Babiš noemde de herschikking “een verzoenende stap” en stelde dat Turek “de kans had moeten krijgen”.
Toekomstige stappen en nog openstaande kwesties
Pavel begint vrijdag met het interviewen van kandidaat-ministers en wil de gesprekken binnen twee weken afronden, zodat de vorming van een kabinet voor half december mogelijk wordt. Een belangrijke onopgeloste kwestie betreft het belangenconflict van Babiš met zijn conglomeraat Agrofert. Pavel heeft duidelijk gemaakt dat deze kwestie eerst moet worden opgehelderd voordat een nieuwe regering wordt geïnstalleerd. Babiš heeft aangegeven dat hij dit publiek zal bespreken, maar er is nog geen specifieke datum vastgesteld.
