Hoe AI de problemen in de muzieksector versterkt
In de hedendaagse muziekindustrie wordt kunstmatige intelligentie steeds vaker ingezet, niet alleen voor het produceren van muziek, maar ook voor het creëren van frauduleuze tracks. Deze zogenoemde digitale vervalsingen lijken op originele opnames en worden vaker op streamingplatforms getoond als de eigen werk van artiesten. Hierdoor ontstaan er problemen die al lang bestaan, zoals spam, oplichting en misleidende content, maar dan in een nieuw, technologisch jasje.
Voorbeelden uit de praktijk: artiesten geconfronteerd met AI-fraude
Britse folkmuzikante Emily Portman kreeg in juli een schokkend bericht van een fan die haar feliciteerde met een nieuw album, terwijl ze sinds 2022 geen nieuwe plaat had uitgebracht. Tot haar verbazing ontdekte ze dat de titels van verschillende nummers op platforms als Spotify en Apple Music voorkwamen onder de naam “Orca”, terwijl haar eigen stijl herkenbaar was, maar de muziek duidelijk niet door haar was gemaakt.
Volgens Portman was de AI die achter “Orca” zat getraind op haar eerdere albums, waardoor het haar instrumentatie en teksten nabootste. Ze voelde zich ongemakkelijk toen ze besefte dat mensen mogelijk dachten dat dit haar eigen werk was, ondanks de perfect klinkende zang en triviale lyrics.
Hoewel ze de daders niet kon identificeren, vermoedt Portman dat de fraudeurs scammers zijn die zich voordoen als artiesten en zich richten op distributiebedrijven. Deze bedrijven laden de muziek zonder verdere controle online, waardoor de frauduleuze tracks verschijnen op diverse platforms.
Een vermeende ‘makkelijke oplichting’
Aan de andere kant van de wereld ontdekte Australisch muzikant Paul Bender dat in het begin van het jaar vier zeer slechte AI-gegenereerde nummers waren toegevoegd aan het profiel van zijn band, The Sweet Enoughs. Volgens Bender is de streamingindustrie achtergebleven op het gebied van beveiliging en identiteitscontrole, wat het voor oplichters erg makkelijk maakt om zonder veel omkijken muziek te uploaden.
Hij legt uit dat men simpelweg kan aangeven “Ja, dat ben ik” en daarna de muziek uploaden op het profiel van wie dan ook, zonder dat er strenge verificatie plaatsvindt. Deze praktijken maken van het uploaden van frauduleuze tracks de “eenvoudigste oplichting ter wereld”.
Na een discussie op Instagram ontving Bender honderden berichten van artiesten en fans, vooral over de aanwezigheid van verdachte albums, waaronder werken van overleden artiesten zoals de Schotse experimentalist Sophie, die in 2021 overleed. Een petitie die hij op change.org had gestart, werd door ongeveer 24.000 mensen ondertekend, inclusief bekende artiesten als Anderson .Paak en Willow Smith, met het verzoek aan streamingplatforms om meer beveiligingsmaatregelen te treffen.
De complexiteit van AI-gegenereerde muziek en de groei van fraude
AI-gestuurde muziekgeneratoren zoals Suno en Udio worden steeds geavanceerder, waardoor het vrijwel onmogelijk is voor luisteraars om echte en door AI gemaakte nummers van elkaar te onderscheiden. Volgens een Ipsos-onderzoek voor de Franse dienst Deezer in november is de vertrouwdheid met AI-muziek zo groot geworden dat veel bands volledig door AI worden opgericht, zoals The Velvet Sundown, dat inmiddels één miljoen volgers heeft op Spotify. Tegelijkertijd heeft deze ontwikkeling geleid tot een toename in frauduleuze activiteiten.
Dougie Brown van de industrievereniging UK Music benadrukt dat de muziek die onder Portmans naam werd geplaatst, vooral bedoeld was om royalty’s te genereren. Doordat de inkomsten op streamingplatforms doorgaans laag zijn, worden ze versterkt door bots die het luisteraantal vertienvoudigen.
Hoewel Portman en Bender zelf geen juridische stappen hebben ondernomen, hebben ze de platforms gevraagd de betreffende tracks te verwijderen. Dit proces duurde variërend van 24 uur tot acht weken. Sommige jurisdicties, zoals Californië, kennen al wetgeving om artiesten te beschermen, maar in het Verenigd Koninkrijk blijft de auteurswet beperkt, waardoor artiesten kwetsbaar blijven. Volgens Philip Morris van de Musicians’ Union toont Portmans situatie aan dat AI-gegenereerde muziek zo ver ontwikkeld is, dat het zelfs gebruikt kan worden om het werk van echte artiesten na te bootsen.
Reacties van platforms en toekomstperspectieven
Spotify, dat recent maatregelen aankondigde om de transparantie te vergroten en fraude beter te detecteren door samen te werken met distributeurs, erkent dat AI de bestaande problemen in de muzieksector versnelt. Volgens het bedrijf leidt het gebruik van AI niet alleen tot meer frauduleuze inhoud, maar ook tot meer spam en misleidende informatie online.
Hoewel veel artiesten zich zorgen maken over de mogelijke schadelijke effecten van nieuwe regelgeving in het Verenigd Koninkrijk, blijft Portman actief werken aan een nieuw album. Ze benadrukt dat haar motivatie vooral ligt bij menselijke connecties, creativiteit en samenwerken met andere talenten, ondanks de technologische uitdagingen en de risico’s die de AI-ontwikkelingen met zich meebrengen.
