Een complexe discussie onder leiders tijdens de EU-top
Op een late avond tijdens een Europese Raadsbijeenkomst, blijven de leiders van de EU landen onderhandelen over een voorstel voor een lening van 90 miljard euro aan Oekraïne. Deze lening zou gebaseerd zijn op bevroren Russische activa, zoals bevestigd in een document dat door Euractiv is ingezien. Na meer dan twaalf uur van onderhandelingen ontvingen de leiders een herziene versie van het conceptdocument. Dit document benadrukt de kerneisen die onder andere door de Belgische premier Bart De Wever worden gesteld, voordat hij steun zal geven aan de reparatieleningen.
Voorwaarden voor de goedkeuring van de lening
Het document bepaalt dat volledige solidariteit en risicodeling onontbeerlijk zijn voor het doorgaan met de lening. Deze voorwaarden moeten volgens het document afkomstig zijn van de Europese Unie en haar lidstaten en betreffen vooral de betrokken lidstaten en financiële instellingen binnen de EU, in het kader van de reparatieleningen. Een cruciaal punt dat veel discussie veroorzaakt, is het gebruik van het woord “onbeperkt”, dat in het document tussen haakjes staat en aanduidt dat er hier nog geen consensus over bestaat. Dit woord vormt de kern van de meningsverschillen binnen de Europese onderhandelingen.
Specifieke eisen en de rol van financiële instellingen
Volgens een aantal diplomaten, die betrokken zijn bij de besprekingen, is de term “onbeperkt” het meest inhoudelijk en blijft het onderwerp van debat. De eisen die door De Wever worden gesteld, omvatten onder meer dat de EU-lidstaten zich terugtrekken uit bilaterale investeringsverdragen met Rusland en dat er een onherroepelijk liquiditeitsmechanisme wordt ingesteld. Dit laatste zou moeten garanderen dat Moskou kan worden terugbetaald indien dat noodzakelijk wordt geacht. Daarnaast stelt het document dat financiële instellingen zoals Euroclear, dat in België gevestigd is, niet door de EU-regelgevers worden gesanctioneerd.
Huidige onvolkomenheden en diplomatieke onderhandelingen
Niet alle Belgische eisen zijn echter opgenomen in de uiteindelijke tekst. Zo lijkt het erop dat niet alle EU-landen verplicht worden deel te nemen aan de reparatieleningen en dat een Passage die alle hoofdsteden verplicht tot risicodeling is doorgehaald. Gedurende de dag hebben België en de Europese Commissie verschillende besprekingen gevoerd. De leiders startten die avond met het bespreken van de financieringsmogelijkheden voor Oekraïne tijdens een diner om negen uur.
Volgens twee EU-diplomaten neigt de twee pagina’s tellende tekst dusdanig in het voordeel van België dat die niet door voldoende lidstaten wordt geaccepteerd. Een Nederlandse socialist, Thijs Reuten, merkte op dat: “Als deze grote verplichtingen nodig zijn om iedereen gerust te stellen, laten we dat dan doen.”
Het proces is nog niet afgerond en verdere ontwikkelingen worden afgewacht. Het debat over de voorwaarden en de betrokkenheid van alle lidstaten blijft doorgaan.
