Potentiële wettelijke eisen voor bedrijven om buiten China te kopen
Volgens Stéphane Séjourné en Maroš Šefčovič, Europese Commissarissen voor Industrie en Handel, zou de EU bedrijven wettelijk kunnen verplichten om materialen buiten China aan te kopen, indien inspanningen tot diversificatie onvoldoende blijken te zijn. Deze beleidsintentie werd aangekondigd tijdens de presentatie van het nieuwe Ressourcerlijk Actieplan, dat onderdeel is van de bredere Economische Veiligheidspakket van de Commissie. Het plan is voornamelijk een herformulering van bestaande handelsmaatregelen, maar met een duidelijke nadruk op het vergroten van de urgentie ten aanzien van afhankelijkheid van buitenlandse leveranciers, vooral in het licht van recente exportbeperkingen uit China.
Huidige regelgeving en plannen voor versterking van de toeleveringsketens
Séjourné verduidelijkte dat bedrijven momenteel wettelijk verplicht zijn om maatregelen te nemen voor het diversifiëren van hun kritieke toeleveringen van grondstoffen. Met het nieuwe Resource EU Actieplan wil de Commissie het Critical Raw Materials Act aanpassen. Doel is om bedrijven te verplichten hun bestuursraden te informeren over plannen om de toeleveringsketens te diversifiëren en tegelijkertijd te zorgen dat de EU toezichthouders kunnen controleren of deze maatregelen effectief worden uitgevoerd.
Indien deze inspanningen niet voldoende blijken, geeft het plan aan dat de Commissie kan overwegen om het diversificatieproces verplicht te stellen via een toekomstige gedelegeerde maatregel. Op dit moment is er echter geen intention om dit direct te implementeren, maar de mogelijkheid wordt niet uitgesloten zolang de bedrijven die het meest kwetsbaar zijn voor bedreigingen niet voldoende hun toeleveringsketens hebben gediversifieerd. Šefčovič benadrukte dat elke verantwoordelijke CEO in Europa moet nadenken over economische veiligheid, bevoorradingszekerheid en diversificatie, omdat dit ook zakelijke voordelen met zich meebrengt.
Internationale voorbeelden en inspiratie uit Japan
Deze aanpak wordt gezien als een voortzetting van de strategie van Japan op het gebied van economische beveiliging. Het Ministerie van Economie, Handel en Industrie (METI) in Tokio biedt subsidies en belastingvoordelen aan bedrijven die hun sourcing willen diversifiëren, inclusief buitenlandse ondernemingen die de industriële basis van Japan versterken. Séjourné wees erop dat Japan al jaren ervaring heeft met dit soort beleid, zowel geografisch als op beleidsniveau, en dat dit dient als inspiratiebron voor de EU.
Een specifiek voorbeeld is de oprichting van het European Centre for Critical Raw Materials, dat is geïnspireerd door het Japanse JOGMEC. Dit centrum moet helpen bij het stockeren van kritieke grondstoffen, maar ook bij het ontwikkelen van nieuwe bronnen. Séjourné benadrukte dat Japan hierin een koplopersrol vervult, met ervaring in het gebruik van legale en operationele instrumenten om afhankelijkheden te beheren en te versterken.
