De standpunten van de Europese Commissie en de Belgische regering
De Europese Commissie heeft vrijdag bevestigd dat zij voort wil gaan met het proberen te benutten van Russische activa om Oekraïne een lening te verstrekken, ondanks aandringen van België om alternatieven te zoeken voor het kapitaaldossier van 185 miljard euro. Paula Pinho, woordvoerder van de Commissie, verklaarde dat de EU-executieve organisatie haar intensieve inspanningen voortzet om de zorgen van België over de zogenoemde “herstel-lening” te adresseren. Deze lening moet rijkssouvereine Russische activa, die geïmmobiliseerd zijn en in beheer zijn bij Euroclear, gebruiken.
De reactie van Belgische politici
Dit kwam slechts enkele uren nadat de Belgische premier Bart De Wever een scherpe brief richtte aan Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie. In die brief noemde hij de lening “fundamenteel verkeerd” en drong hij aan op het gebruik van de ruimte in de langetermijnbegroting van de EU om het enorme begrotingstekort van Oekraïne aan te vullen. De Wever heeft zich verzet tegen de plannen die in september door Von der Leyen werden voorgesteld, tenzij de juridische en financiële risico’s gedeeld worden en andere EU-landen Russische activa in eigen jurisdicties gebruiken om Kyiv te ondersteunen.
De argumenten en voorwaarden voor het beleidsvoorstel
Paula Pinho benadrukte dat de Commissie zich inzet om de zorgen, met name die van België, op een bevredigende wijze aan te pakken zodat alle betrokken partijen achter de voorstellen kunnen staan. Zij verklaarde dat Erasmus de Commissie volgens plannen binnenkort een wetsvoorstel zal presenteren voor het onderliggende leenprogramma. Dit voorstel zou volgens verwachting begin volgende week onder de lidstaten verspreid worden. De Belgische minister van Buitenlandse Zaken, Maxime Prévot, herhaalde in een verklaring dat België obstinaat blijft en de EU-Angsten veroordeelt die assets willen gebruiken zonder dat het duidelijk is hoe dat gebeurt en welke risico’s ermee gemoeid zijn.
De politieke en economische context
Prévot benadrukte dat België pleit voor financiering via de markten, een gevestigde en operationaal haalbare optie met voorspelbare parameters. Tijdens een interview met Euractiv op donderdag gaf de Europese commissaris voor Economie, Valdis Dombrovskis, aan dat er recent kleine stappen waren gezet in de onderhandelingen tussen de EU en België, maar dat er nog weinig politieke beweging was. Hij voegde eraan toe dat het wetsvoorstel erop gericht is de grote zorgen van België weg te nemen en dat Europa duidelijkheid van de lidstaten mag verwachten.
Overige details
Ook werd gemeld dat aanvullende rapportages worden verzorgd door Jacob Wulff Wold.
