De onderhandelingsafspraken over het toegang krijgen tot EU-ondersteunde defensieprojecten
De Europese Commissie heeft een overeenkomst gesloten met Canada, waarin wordt vastgelegd dat Canadese wapenfabrikanten een beperkte vergoeding betalen voor preferentiale toegang tot projecten die worden gefinancierd door het EU-instrument SAFE. Volgens bronnen van Euractiv bedraagt de bijdrage van Canada ongeveer €10 miljoen. Hiermee krijgen Canadese industrieën betere toegang tot het programma, dat een totaalbudget van 150 miljard euro heeft.
De European Commission en Canada kondigden maandag aan dat de overeenkomst betrekking heeft op de voorwaarden waaronder Ottawa’s defensieproducenten zullen deelnemen aan het programma. Binnen SAFE kunnen fabrikanten uit derde landen slechts tot 35% van de kosten van componenten binnen een eindproduct leveren. Voor producten die op SAFE-leningen kunnen worden gekocht, moeten minimaal 65% van de componenten in de EU, Noorwegen of Oekraïne worden vervaardigd.
De nieuwe voorwaarden voor Canadese producenten
Dankzij de overeenkomst kunnen Canadese fabrikanten nu verder gaan dan die 35%-limiet voor de kosten van componenten, hoewel het exacte aandeel op dit moment niet bekend is. Het is nog onduidelijk wat de maximale deelname van de Canadese industrie in deze deal is. Tijdens de onderhandelingen stelde de EU-autoriteit voor om de participatie te beperken tot 50% van de waarde van de componenten die via de leningen worden aangeschaft. Deze beperking zou ervoor zorgen dat de Canadese betrokkenheid niet de volledige markt domineert.
Voor toegang tot deze verbeterde voorwaarden moet Canada een eenmalige bijdrage betalen van €7,5 miljoen in 2026, plus een administratieve kostenpost van €2,5 miljoen. Drie bronnen rondom het dossier bevestigden deze informatie.
Vergelijking met andere betaalde bijdragen en onderhandelingen
Ter vergelijking: de Commissie had oorspronkelijk een veel hogere fee van tussen de €4 miljard en €6,5 miljard voorgesteld voor de Britse defensie-industrie. Na onderhandelingen werd geprobeerd dat bedrag te verlagen, maar de gesprekken kwamen wekenlang stil te liggen zonder tot overeenstemming te komen.
De bijdrage van Canada is gebaseerd op de voordelen die Ottawa en haar industrie verwachten te halen uit meer toegang tot het fonds. De precieze berekeningen achter de deal blijven echter onduidelijk. Een eerdere nota van de Commissie suggereerde dat het uiteindelijke bedrag rekening moest houden met de omvang van de economieën van beide landen, de concurrentiekracht van hun defensiebedrijven en de vastgestelde criteria voor geschiktheid.
Financiële details en toekomstige plannen
Euractiv meldde eerder dat de Commissie zich bezig hield met een financiële bijdrage van enkele honderden miljoenen euro’s. Recentelijk waren de onderhandelaars bezig met het afronden van technische details, zoals de hoogte van de administratieve bijdrage die Canada moet betalen.
Context en verdere onderdelen van de onderhandelingen
De overeenkomst volgt op de indiening door EU-lidstaten van hun eerste plannen voor het besteden van de SAFE-leningen eind november. De Commissie zal het voorstel voor een akkoord voorleggen aan de EU-ambassadeurs tijdens de volgende vergadering van Coreper, die gepland staat voor woensdag.
Dit verhaal ontwikkelt zich verder en zal worden bijgewerkt met meer details naar gelang de onderhandelingen vorderen.
