Wie kent het niet – je staat in de keuken, snijdt een ui en bam! Tranen stromen over je wangen alsof je net een dramafilm kijkt. Alsof de ui het speciaal op jou gemunt heeft. Nou, ik heb de afgelopen jaren allerlei trucs geprobeerd en ja, sommige werken beter dan andere. Maar misschien ligt het probleem anders dan je denkt…
Waarom huilen we eigenlijk bij het snijden van uien?
Dat traneneffect komt door een stofje dat in de celwanden van de ui zit. Zodra je snijdt, komt een enzym vrij dat de zwavelverbindingen omtovert in een gasje – syn-propaan-2-thial-S-oxide, een mond vol, maar dit gas irriteert je ogen. Die moeten zich dan verdedigen met tranen. Best logisch eigenlijk. Maar hoe voorkom je dat dan?
De strijd tegen traantjes: wat werkt echt?
- Koel de ui vooraf in de koelkast – koud breekt het enzymproces wat af, waardoor er minder prikkelend gas vrijkomt. Mijn moeder zweert erbij en ik denk dat ze gelijk heeft.
- Gebruik een scherp mes – verlepte messen pletten de celletjes en maken alles erger, scherp snijden betekent minder kapotte cellen en dus minder gas.
- Snijd de ui onder water of bij een open raam – ja, dat helpt soms, maar kan ook rommelig zijn. Mijn buurman zwoer altijd dat dat hem redde, maar ik vond het niet ideaal voor een snelle maaltijd.
- Adem door je mond in plaats van door je neus – klinkt raar maar je neusvangt het gas direct als je erdoor ademt. Geen garantie, maar soms scheelt het.
De truc die ik maanden geleden ontdekte en sindsdien nooit meer mis
Oké, hier komt misschien de meest onconventionele. Op een dag zag ik een video van een lokale chef-kok uit Amsterdam die z’n ui gewoon onder een kleine waaier snijdt. De ventilator blaast het gas direct weg van de ogen. Sindsdien heb ik zo’n klein tafelfannetje in m’n keuken, en het is een uitkomst. Geen tranen, geen irritatie, gewoon fijn snijden.
Misschien klinkt het simpel, maar soms zijn het die kleine gadgets die je leven veranderen – nou ja, of in ieder geval je avondeten rustiger maken.
Wat als je al tranen hebt? Snelle reddingsacties
Als het toch zover is gekomen (en geloof me, dat gebeurt soms), kun je proberen je ogen met koud water te spoelen. Of een scheutje melk in een kommetje doen en je handen daarin spoelen om die prikkelende stoffen weg te wassen. Mijn collega vertelde me laatst dat hij een kommetje met appelazijn pakte – dat zou ook helpen, maar ik durf het niet met zekerheid te zeggen.
Tot slot
Ik ben er niet zeker van of deze tips voor iedereen even goed werken, want smaken en uien verschillen enorm. Maar misschien heb je zin om gewoon eens een mini-ventilator in je keuken te zetten of die ui een tijdje in de koelkast te leggen. In ieder geval: tranen bij het snijden van uien hoeven niet je standaardverhaal te zijn! En als je nog meer slimme hacks hebt – deel ze gerust in de reacties. Wie weet zitten we hier met z’n allen straks zonder natte ogen achter het fornuis.
Nou ja, dat was ’t zo’n beetje…
