De verborgen rijkdom in zuidelijk China
Onder de roodachtige aarde van het zuiden van China ligt een potentieel dat al lange tijd onbenut blijft: een van de grootste concentraties van essentiële zeldzame aardmetalen wordt dag en nacht gewonnen door een geheime en streng beveiligde sector. De heuvels van de provincie Jiangxi herbergen het merendeel van de mijnen voor deze mineralen, die worden gebruikt in een breed scala aan producten, variërend van smartphones tot technologisch goedkeuringssystemen voor raketten.
Deze bloeiende industrie wordt nauwlettend beschermd door de Chinese autoriteiten, en mediaaansluiting is zelden toegestaan. Het aantal locaties voor verwerking van zeldzame aardmetalen in China is sinds 2010 sterk toegenomen. Volgens gegevens van het Amerikaanse Geologisch Onderzoek (USGS) steeg het aantal verwerkingspunten van 117 in 2010 tot 2.057 in 2017. De meeste van de 3.085 geregistreerde locaties in heel China bevinden zich in de heuvels van Jiangxi.
De intensieve winning en ontwikkeling
Lokale bewoners bevestigen dat één van de zeldzame aardmijncomplexen vrijwel continu operationeel is. Een inwoner uit de stad Banshi meldde: “Het is 24 uur per dag, zeven dagen in de week druk.” Naast de mijnen zag men dat er begonnen werd met de bouw van een groot industrieel park, dat faciliteiten omvat die zich richten op de verwerking van deze mineralen.
De regio’s’ groei wordt gezien als een direct resultaat van decennia van strategische investeringen door Beijing. De inspanningen leidden dit jaar tot een tijdelijke wapenstilstand in een handelsoorlog met de Verenigde Staten, nadat China strenge exportbeperkingen op zeldzame aardmetalen versoepelde. Washington probeert nu alternatieve toeleveringsketens op te zetten, maar experts waarschuwen dat zulke processen jaren kunnen duren.
EU’s zorgen en strategische voorraadopbouw
De Europese Unie toont toenemende bezorgdheid over de afhankelijkheid van China voor kritieke mineralen. In december presenteerde de EU haar economisch veiligheidsplan, waarin bijna €3 miljard wordt toegewezen voor projecten in mijnbouw, raffinage en recycling. Tevens wordt het oprichten van een duurzaam EU-verzamelpunt voor kritieke grondstoffen voorgesteld, geïnspireerd op het Japanse model, genaamd het Europees Centrum voor Kritieke Grondstoffen.
Europa probeert haar afhankelijkheid te verminderen door zich te richten op geheime voorraadreserves, vergelijkbaar met die in Tokio. De strategische reserves moeten de bevoorrading van zeldzame mineralen beveiligen die essentieel zijn voor de economische stabiliteit van de regio.
China’s dominantie en de grootste voorraad
Volgens de voormalige Chinese leider Deng Xiaoping in een toespraak uit 1992, bezit China zowel de grootste natuurlijke reserves van zeldzame aardmetalen als het vermogen om te domineren in verwerking en innovatie op dit gebied. De meeste bronnen van deze mineralen concentreren zich in twee hoofdregio’s: de Bayan Obo-mijn in Mongolië en de mijnen rond Ganzhou in Jiangxi.
De eerste regio is vooral rijk aan ‘lichte’ zeldzame aardmetalen, die veel worden gebruikt in consumentenproducten zoals magneten. Het gebied rond Ganzhou richt zich daarentegen op ‘zware’ zeldzame aardmetalen, die complexer te winnen zijn, maar wel van hogere waarde vanwege hun gebruik in hittebestendige magneten, straalmotoren, raketgeleidingssystemen en lasers.
De mijnbouw en ecologische impact
De heuvels rondom Ganzhou herbergen de grootste mijnen en verwerkingsfabrieken voor de zware elementen zoals dysprosium, yttrium en terbium. Volgens USGS waren alleen in het district Longnan 886 dergelijke locaties geregistreerd, wat 31,5% van de totale mijnactiviteiten in Jiangxi vertegenwoordigt.
Deze zware metalen worden gevormd door geologische processen over miljoenen jaren. Regenval breekt gesteente af, waardoor de elementen geconcentreerd blijven nabij het aardoppervlak. Jiangxi’s natuurlijke topografie en het hoge neerslagniveau maken het een ideaal gebied voor deze mijnbouwactiviteiten.
De aanduidingen van de Chinese overheid over vermeende destructieve methoden en de afschaffing van illegale mijnbouw activiteiten sinds de vroege jaren 2010 wijzen erop dat de industrie probeert te moderniseren en te reguleren. Houtkap en andere uitbreidingsactiviteiten worden nu streng gecontroleerd, en illegale mijnbouw wordt met waarschuwingen en beloningen bestreden. Toch weerspiegelen de heuvels nog steeds de littekens van eerdere, minder verantwoorde mijnbouwpraktijken, waarbij grote braakliggende stukken rood zand zichtbaar zijn.
De toekomst van de zeldzame aardmetalen sector
De consolidatie van de mijnbouw in grote staatsbedrijven blijft doorgaan, met recent de bouw van het nieuwe hoofdkantoor voor China Rare Earth Group in Ganzhou. Hoewel de Chinese overheid zich inzet voor regulering, blijven de regio’s herinneringen aan een periode van intensieve mijnbouw invloedrijk. Het uitgebreide gebruik van deze mineralen in hightechproducten onderstreept de strategische betekenis van de sector voor China’s nationale belangen.
