Vertraagde ondertekening en de reden achter de beslissing
Op donderdag informeerde Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, de leiders van de Europese Unie dat de ondertekening van de omstreden handelsovereenkomst tussen de EU en Mercosur wordt uitgesteld tot januari. Oorspronkelijk was de handtekening gepland voor zaterdag in Brazilië. Volgens drie diplomaten die met Euractiv spraken, ligt de reden voor deze vertraging in de moeilijkheden die ontstaan zijn bij het voldoen aan de eisen van twee EU-landen.
Het uitstel betekent een nieuwe tegenslag voor het langverwachte handelspact, dat al meer dan 25 jaar in de maak is. Verschillende landen in de EU hebben zorgen geuit over het tempo waarin de voorwaarden werden afgerond en geïmplementeerd. Frankrijk en Italië hebben aangedrongen op meer tijd, omdat de maatregelen om EU-boeren te beschermen tegen marktverstoring door import nog niet volledig zijn uitgewerkt of geïmplementeerd.
Wat betekent de vertraging voor de ondertekening?
De Europese leiders lijken medio januari een besluit te nemen, voorafgaand aan de eerste plenaire bijeenkomst van het Europees Parlement. Het doel hiervan is om een hernieuwde poging te voorkomen om het akkoord te betwisten bij het hoogste gerechtshof van de EU, wat de invoering ervan zou kunnen uitstellen totdat het hof een oordeel heeft geveld. Een betrokken overheidsfunctionaris bevestigde dat het wenselijk is om de zaak voor mid-januari te beslissen, zodat het proces niet wordt vertraagd door gerechtelijke procedures.
De beslissing om de ondertekening uit te stellen werd versterkt na een telefoongesprek op donderdag tussen de Italiaanse premier Giorgia Meloni en de Braziliaanse president Lula da Silva. Tijdens het gesprek zou Meloni Lula om “geduld” hebben gevraagd en om extra tijd om steun van de boeren te verkrijgen. Lula heeft toegezegd het Italiaanse verzoek tot uitstel voor te leggen tijdens een Mercosur-leidersbijeenkomst in het weekend.
Politiek akkoord en de reactie van de EU
De EU heeft inmiddels een politiek akkoord bereikt over een meer gedetailleerde versie van de waarborgen die nodig zijn voor de goedkeuring van de overeenkomst. Dit gebeurde voorafgaand aan de leidersbijeenkomst en creëerde enige optimisme over de verdere voortgang. Een stemming onder EU-ambassadeurs om het akkoord te bevestigen, die oorspronkelijk voor vrijdag gepland stond, wordt eveneens uitgesteld, mede in afwachting van verdere onderhandelingen.
Volgens Thomas Byrne, de Ierse minister van Europese Zaken, kan het uitstellen van de deal enkele weken waard zijn. Byrne benadrukte dat het belangrijk is om de problemen die groot vleesproducenten treffen, zorgvuldig aan te pakken. Hij verklaarde dat het tijdig uitstellen mogelijk de moeite waard is, omdat ernstige kwesties dan opgelost kunnen worden, voordat het compromis definitief wordt vastgesteld.
Een diplomaat bevestigde dat ook de Mercosur-landen akkoord willen gaan met de uitstel, dat in januari plaats moet vinden. De precieze datum en de definitieve beslissing hangen af van verdere onderhandelingen tussen de betrokken partijen en de voortgang in het proces.
