De positie van de Duitse regering en de plannen voor het gebruik van bevroren activa
Op woensdag verklaarde de Duitse bondskanselier Friedrich Merz dat het Europeanenplan om bevroren Russische activa te gebruiken voor de financiering van de verdediging van Oekraïne noodzakelijk is om de druk op president Vladimir Poetin te verhogen. Volgens Merz gaat het niet alleen om het ondersteunen van Oekraïne, maar ook om het afgeven van een duidelijk signaal aan Rusland dat de beschikbare activa zullen worden ingezet om een vreedzame oplossing zo snel mogelijk te realiseren.
Het voorstel van de Europese Unie omvat een plan om 90 miljard euro uit de bevroren Russische rekeningen te gebruiken voor een lening aan Oekraïne. Het geld zou helpen om de Russische troepen terug te dringen, waarbij de terugbetaling plaatsvindt via eventuele Russische herstelbetalingen aan Oekraïne. Hoewel veel lidstaten, waaronder Duitsland, dit initiatief ondersteunen, krijgen ze ook weerstand van andere landen zoals België, dat het grootste deel van de activa beheert via de internationale depositorganisaties zoals Euroclear. De leiders van België vrezen represailles van Rusland.
De verschillen binnen de EU en de zorgen over represailles
Merz benadrukte op de dag voorafgaand aan de EU-top dat “het niet genoeg is voor ons om de bronnen van de Russische oorlogsindustrie uit te putten met verdere sancties.” Hij stelde dat “Europa niet alleen financiële steun aan Oekraïne kan blijven bieden zoals voorheen, maar dat ook politieke inspanningen voor vrede noodzakelijk zijn.” De situatie vereist volgens hem een toenemende druk op Poetin om hem te overtuigen serieus deel te nemen aan onderhandelingen.
De Duitse kanselier erkende dat er zorgen bestaan binnen de Belgische overheid en dat Duitsland enc fair met zijn partners overlegt om deze te adresseren. Merz voegde eraan toe: “We willen deze stap niet zetten om de oorlog te verlengen, maar juist om haar zo snel mogelijk te beëindigen.”
Reacties en verdere overwegingen
Gedurende de aanloop naar de top benadrukte Merz dat de inzet van bevroren activa essentieel is om de Russische agressie te stoppen. Hij onderstreepte dat de inzet van middelen en politieke druk verder moet worden opgevoerd om Rusland te laten afzien van haar militaire acties in Oekraïne. Tegelijkertijd blijft het een betwist punt binnen de EU, waarbij sommige lidstaten de risico’s voor hun eigen veiligheid en de geopolitieke repercussies in beschouwing zullen nemen.
