Inleiding en context van het onderzoek
De Britse regering heeft dinsdag aangekondigd een onderzoek te initiëren naar buitenlandse inmenging in de politiek van het Verenigd Koninkrijk, naar aanleiding van de gevangenisstraf die een voormalig lid van de rechtse Reform UK-partij heeft gekregen voor het aannemen van Russische steekpenningen. Volgens officiële verklaringen wordt het onderzoek ingesteld om de integriteit van het democratisch proces te waarborgen en mogelijke schendingen door buitenlandse actoren te onderzoeken.
Achtergrond van Nathan Gill en zijn betrokkenheid
Nathan Gill was van 2014 tot 2020 lid van het Europees Parlement en maakte deel uit van de Eurosceptische partij UKIP, inclusief de periode dat deze onder leiding stond van Nigel Farage. In 2021 was hij ook korte tijd leider van Reform UK Wales. In de afgelopen maanden heeft hij bekend dat hij ongeveer 40.000 Britse pond (ongeveer 53.000 dollar) had ontvangen om in het Europees Parlement pro-Russische uitspraken te doen. Hij werd eerder veroordeeld tot tien jaar gevangenisstraf, nadat hij schuld bekende aan het accepteren van steekpenningen.
De minister van lokaal bestuur, Steve Reed, beschreef dit gedrag als een smet op de democratie en benadrukte dat het onafhankelijke onderzoek zal proberen die smet te verwijderen. Reed kondigde aan dat het onderzoek geleid zal worden door een voormalig hoge ambtenaar en dat zijn bevindingen uiterlijk in maart van volgend jaar gepresenteerd zullen worden.
De reikwijdte en de focus van het onderzoek
Naast het onderzoeken van de financiering door buitenlandse actoren, zal het onderzoek ook kijken naar cryptocurrencies die mogelijk voor donaties worden gebruikt en pogingen tot Chinese invloed. Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft aangegeven dat het rapport ook zal ingaan op desinformatiecampagnes die betrekking hebben op Rusland en andere landen.
Volgens Yvette Cooper, de minister van Buitenlandse Zaken, worden groepen die door Rusland gesteund worden wereldwijd ingezet om desinformatie te verspreiden. Ze noemde daarbij bijvoorbeeld nepwebsites voor politieke partijen in Moldavië, die bewust probeerden de vijandigheid jegens bepaalde kandidaten te vergroten, wat de Russische belangen zou dienen.
De betrokkenheid van andere personen en de nationale wetgeving
Gill heeft schuld bekend van acht aanklachten voor het aannemen van steekpenningen tussen december 2018 en juli 2019, afkomstig van de Oekraïense politicus Oleg Voloshyn. Deze politicus werd later gesanctioneerd door de Verenigde Staten en aangeklaagd wegens hoogverraad in Oekraïne. Een woordvoerder van Reform UK heeft de veroordeling verwelkomd, terwijl Farage verklaarde dat hij niet op de hoogte was van de misstanden van zijn voormalig collega. Gill is inmiddels geen lid meer van Reform UK.
De UK-wetgeving omtrent verkiezingen probeert buitenlandse financiering van Britse politieke partijen te beperken. Donateurs moeten geregistreerd staan als stemgerechtigd in het Verenigd Koninkrijk en bedrijven mogen alleen doneren indien ze officieel gecertificeerd zijn om in het land te opereren. In het verleden heeft de Labour-regering onder leiding van premier Keir Starmer beloofd de regelgeving rondom donaties te versterken, onder meer naar aanleiding van de recente incidenten.
