Voorstellen voor nieuwe wetgeving in het komende jaar
Volgens een conceptakte van de toekomstige huisvestingsstrategie van de Europese Unie (EU), wordt er voor volgend jaar wetgeving gepland om de negatieve effecten van tijdelijke verhuur te beperken. Hoewel de details voorlopig schaars zijn, bevestigt de ontwerpresolutie dat de Europese Commissie voorstellen zal indienen om kortetermijnverhuur verder te reguleren.
Het doel van deze nieuwe regelgeving is om de negatieve gevolgen van deze verhuurvorm te beperken, zonder de voordelen ervan volledig te verwijderen. Het initiatief maakt deel uit van een breed pakket dat onder meer gericht is op het versterken van het toezicht op korte verhuurplatforms en het herzien van EU-regels inzake overheidssteun. Hiermee wordt gestreefd naar het beter richten van publieke financiering op betaalbare huisvestingsprojecten.
Daarnaast worden er nieuwe maatregelen voorgesteld om het vergunningenproces, de planning, de bouw en renovatie te versoepelen. Het beleid moet vooral inspelen op de toenemende druk op de woningmarkt en het tekort aan betaalbare woningen aanpakken, een onderwerp dat de laatste tijd hoog op de politieke agenda staat van de EU.
Uitdagingen en politieke reacties binnen de EU
De Europese Commissie heeft een speciale commissie ingesteld, onder leiding van Dan Jørgensen, die zich uitsluitend richt op de huisvesting. Het Europees Parlement heeft eveneens een commissie opgericht om de crisis op de woningmarkt te bestuderen en aan te pakken. Hoewel de meeste lidstaten de plannen voor betaalbare huisvesting ondersteunen, worden er enkele kanttekeningen geplaatst.
Zo heeft de EU al in 2024 regelgeving aangenomen over korte termijnverhuur, die vanaf mei 2026 van kracht wordt. Deze richtlijn richt zich op het bestrijden van frauduleuze vermeldingen en het verbeteren van de gegevensuitwisseling tussen autoriteiten en verhuurplatformen. Volgens het nieuwe voorstel is echter aanvullende en sterkere regelgeving noodzakelijk.
Impact van korte termijnverhuur op de woningmarkt
Uit de analyse blijkt dat tussen 2019 en 2024 ongeveer 70% van de groei van short-stay-platforms heeft geleid tot een vermindering van de beschikbare betaalbare woningen voor lokale bewoners. In populaire toeristische bestemmingen kan korte termijnverhuur tot wel 20% van de woningvoorraad uitmaken.
Onder deze omstandigheden wordt er in het conceptplan voorgesteld om een uniforme regelgeving te maken die de standaarden en definities van huisvesting binnen de EU harmoniseert. Dit moet onder meer oneerlijke concurrentie met traditionele accommodaties, zoals hotels en kleinschalige bedrijven, verminderen. Daarnaast beoogt het plan de consumentenbescherming te versterken en de rechtspositie van gebruikers te verduidelijken.
Ook wordt in het document benadrukt dat korte termijnverhuurdiensten grensoverschrijdend zijn en dat de uiteenlopende nationale regels leiden tot juridische fragmentatie binnen de EU. De bestaande regelingen zorgen volgens de commissie voor oneerlijke concurrentie, omdat hotels en andere gereguleerde aanbieders zich aan strengere veiligheids-, belasting- en consumentenregels moeten houden, terwijl de bescherming van consumenten bij korte termijnverhuur onduidelijk en ongelijk is over de grens.
