De zorgen over Europese onderhandelingen en het omstreden geneesmiddelenpakket
Een Tsjechische patiëntenorganisatie uit haar bezorgdheid over de recente ontwikkelingen in de trilogen rondom het Europese farmaceutische pakket. Ze waarschuwt dat belangrijke waarborgen voor de betrokkenheid van patiënten mogelijk uit de uiteindelijke wetgeving worden verwijderd.
Volgens de organisatie speelt een van de kernpunten, gesteund door het Europees Parlement – namelijk de opname van vertegenwoordigers van patiënten in de Commissie voor Human Medicinal Products (CHMP) van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) – mogelijk geen rol meer in de laatste onderhandelingen. Deze ontwikkeling zou een significant probleem vormen voor de participatie van patiënten in besluitvorming over geneesmiddelen.
Verlies van formele vertegenwoordiging en de gevolgen voor patiënten
Anna Arellanesová, voorzitter van de Tsjechische organisatie voor zeldzame ziekten, benadrukt dat de betrokkenheid van patiëntenorganisaties een van de belangrijkste eisen is die zij in de onderhandelingen stellen. Volgens haar zou de positie van het Europese Parlement, waarin twee patiëntenvertegenwoordigers en twee plaatsvervangers op de CHMP zouden worden benoemd, nu onder druk staan.
De discussies zouden zich meer richten op de strengere benadering van de Raad, die volgens haar minder gunstig is voor patiënten. Tijdens een recente vergadering in Praag stelde ze dat het onderhandelingen meer richting de standpunten van de Raad neigen, hetgeen ze niet wenselijk vindt omdat zij de belangen van patiënten voorstaan.
Voor de patiëntenorganisaties betekend het mogelijke verlies van vertegenwoordiging een grote achteruitgang. Zij stellen dat de afgelopen jaren de versterking van patiëntenbetrokkenheid in regelgevende besluitvorming heeft bijgedragen aan meer vertrouwen, betere uitkomsten en het waarborgen dat geneesmiddelen voldoen aan reële behoeften in de praktijk.
Europees leiderschap en het belang van autonomie in medicatiebeheer
Volgens de betrokken organisaties heeft Europa de verantwoordelijkheid om wereldwijd een voortrekkersrol te blijven vervullen door een solide participatie van patiënten te integreren in de gehele levenscyclus van geneesmiddelen. Dit is niet alleen belangrijk voor democratische controle, maar ook om het continent aantrekkelijk te houden voor innovatie, via besluitvorming die gebaseerd is op transparantie en bewijs.
Alternatieven voor het farmaceutische pakket: de Critical Medicines Act
Te midden van de frustraties rond het farmaceutische pakket richt men zich op de voorgestelde Critical Medicines Act (CMA) als een alternatief middel om de toegang tot medicijnen te verbeteren. Vooral de mogelijkheid tot gezamenlijke inkoop wordt gezien als een according. Arellanesová uit haar hoop dat de CMA snel kan zorgen voor versnelde toegang en het vermijden van langdurige nationale procedures.
Echter, ze waarschuwt voor een amendement dat gezamenlijke inkopingsprocedures zou beperken tot ledenstaten die eerst vergelijkbare epidemiologische en economische omstandigheden kunnen aantonen. Volgens haar zou dat te moeilijk bewijzen zijn en de flexibiliteit van het systeem verminderen.
De risico’s van gefragmenteerde beleidsvoering en de noodzaak tot coördinatie
Arellanesová besluit met een bredere waarschuwing dat het werken in afgesloten silo’s de uitkomsten voor patiënten kan schaden. Ze benadrukt dat een gecoördineerde aanpak voor zeldzame ziekten essentieel is. Daarnaast hoopt ze dat Tsjechië een actieve rol zal spelen in het ondersteunen van een gezamenlijke beleidsstrategie voor zeldzame aandoeningen binnen Europa.
