Verscheidene standpunten over de rol van de EU in mediavrijheid
Hongarije heeft zich op vrijdag afgezet tegen de conclusies van de Raad over de toegang tot betrouwbare en vrije media. Het land stelt dat de Europese Unie haar bevoegdheden overschrijdt en zich mengt in de vrijheid van de media. Volgens Katalin Molnár van de Hongaarse ambassade bij de EU, beschikken de verdragen niet over de competentie om het concept van betrouwbare informatie te definiëren of te reguleren.
De discussie over de EU-autoriteit en mediavrijheid
Glen Micallef, de cultuurchef van de EU, benadrukte het belang van een weerbare mediamarkt voor het informatieklimaat van de unie, vooral nu desinformatie en nepnieuws toenemen. Terwijl desinformatie en valse informatie in aanloop naar de verkiezingen van 2026 blijven opduiken, ondersteunden 26 andere EU-landen de tekst, waarin wordt gesteld dat toegang tot betrouwbare informatie een fundamentele voorwaarde is voor het functioneren van democratieën.
Deze tekst maakt deel uit van de standpunten van de EU-landen over het Democratie Schild, dat eerder deze maand door de Europese Commissie werd aangenomen. Het doel hiervan is het bestrijden van Kremlin-ondersteunde desinformatiecampagnes en het voorkomen van democratische achteruitgang.
Politieke context en controverses
Onder leiding van premier Viktor Orbán heeft Hongarije kritiek gekregen van de EU vanwege het achterwege laten van democratische normen en het blokkeren van EU-inspanningen om Oekraïne te ondersteunen in zijn conflict met Rusland. Volgens rapportages van mediawaakhonden, waaronder Reporters Without Borders, is de persvrijheid onder Orbán verder afgenomen.
De conclusies, opgesteld door de EU-landen en eerder gerapporteerd door Euractiv, richten zich op de aspecten van vrije media en betrouwbare nieuwsvoorziening. Micallef noemde dat deze uitspraken in de komende herziening van de Richtlijn Audiovisuele Mediadiensten zullen worden meegenomen. Deze richtlijn probeert platforms zoals TikTok, Instagram en YouTube te reguleren.
Molnár waarschuwde dat stemmen voor de voorgestelde tekst de EU-competentie in media- en nieuwsregulatie zou impliceren, iets waar Hongarije momenteel juridische bezwaar tegen maakt. In juli vorig jaar had Hongarije de EU aangeklaagd over de Europese Media Vrijheidswet (EMFA), die begin dit jaar van kracht werd. Deze wet beoogt de persvrijheid te beschermen door transparantievereisten voor media-eigendom en staatsinvesteringen, evenals stevige waarborgen voor journalisten en hun bronnen. Ondanks de oppositie van Hongarije, werd de wet in april 2024 goedgekeurd. Een datum voor de rechtszaak is nog niet vastgesteld.
Recente politieke acties van Hongarije
Op donderdag blokkeerde Hongarije eveneens een resolutie van de Raad over de vijfjarige strategie voor educatieve samenwerking binnen de EU. Dit was een vergelding voor het voortdurende bevriezen van Erasmus-financiering voor Hongaarse instellingen door de Commissie.
