Europese migratiepolitiek: Brunner verdedigt de koerswijziging
Magnus Brunner, voormalig minister van Financiën in Oostenrijk, speelt een centrale rol in de recente herziening van het Europese migratiebeleid. Ondanks zijn relatief korte carrière in Brussel, wordt hij gezien als een architect van de nieuwe beleidslijn, die door steeds meer lidstaten wordt gesteund. Brunner benadrukt dat de verandering geen ommekeer is, maar een volledige verschuiving in de aanpak, waarbij momenteel meer dan twintig regeringen achter de nieuwe koers staan. Hij stelt dat deze lijn wordt gevraagd door de lidstaten en de bevolking.
De nieuwe maatregelen omvatten onder meer een herziening van terugkeerregelingen, het versnellen van deportaties en het oprichten van ’terugkeercentra’ buiten de EU voor migranten die wachten op terugkeer. Daarnaast werd een nieuwe lijst met veilige herkomstlanden geïntroduceerd, evenals een uitgebreidere interpretatie van het concept ‘veilige derde landen’.
Brunner benadrukt dat de Commissie de faciliteit zal bieden voor dergelijke terugkeermiddelen, maar dat de onderhandelingen en projecten bij de lidstaten liggen. Hij wijst erop dat het niet de taak van de Commissie is om concrete projecten te ontwikkelen, maar om de lidstaten hierin te ondersteunen. Verder kondigt hij een krachtigere Frontex aan, gericht op het aanpakken van hybride bedreigingen en drone-invallen, zonder te spreken over een ‘EU-army’.
Europese middelen uit Rusland: een juridische aanpak in ontwikkeling
Brussel bereidt zich voor op een voorstel om bevroren Russische activa te gebruiken als onderpand voor een lening aan Oekraïne, volgens ingewijden. Dit voorstel wordt verwacht volgende week te worden gepresenteerd door de Europese Commissie, ondanks verzet van sommige lidstaten zoals België. De Belgische minister van Buitenlandse Zaken, Maxime Prévôt, uitte tijdens de Raad Buitenlandse Zaken zijn bedenkingen over het gebruik van Russische beleggingen via de Brussels gevestigde Euroclear, tenzij de risico’s gedeeld worden.
Kaja Kallas, de EU-hoogverkozen diplomate, stelde dat de militaire capaciteit van Rusland moet worden beperkt om een duurzame vrede in Oekraïne te waarborgen. Dit staat in contrast met een onlangs gelekte Amerikaanse 28-puntencommissie plan, dat beperkingen oplegt aan het Oekraïense leger terwijl het Russische leger onaangeroerd blijft.
Vertraagde implementatie van anti-ontbossingswet en parlementaire immuniteit
Het Europees Parlement heeft ingestemd met een uitstel van een jaar voor de invoering van de anti-ontbossingswet, en zal het dossier volgend jaar opnieuw bekijken. Deze beslissing sluit aan bij de nationale overheden en maakt een snelle overeenkomst voor de feestdagen mogelijk.
Bovendien staan sommige parlementariërs onder toezicht, aangezien het parlement heeft gestemd over het opheffen van immuniteiten van Elisabetta Gualmini en Alessandra Moretti, beiden gelinkt aan het Qatargate-onderzoek. Er wordt verwacht dat het parlement vóór kerstavond zal stemmen over het verzoek van Belgische aanklagers.
Ook de handelwijze van de Europese Ombudsman, Teresa Anjinho, wordt door critici verdedigd na haar beslissing haar chef van staf te promoveren. Zij benadrukt dat de benoeming op basis van verdienste en competentie gebeurde, en volgens haar alle regels nageleefd werden.
Beleid en controles: veranderingen in wetgeving en overheidsinitiatieven
De Europese Commissie dringt er bij het parlement en de Raad op aan dat zij veranderingen aan EU-wetgeving niet in de laatste minuten aanpassen zonder gevolgen te evalueren. De Commissie heeft voorstellen gedaan voor een systeem dat de beoordeling van belangrijke amendementen mogelijk maakt, met onder meer een methodologie voor impactanalyses.
Daarnaast blijft het probleem van grensoverschrijdend pesten bij F4E, de organisatie die verantwoordelijk is voor het ITER nucleair fusieproject in Barcelona, actueel. De vakbond pleit voor een snellere uitbreiding van anti-pestregels binnen de EU-agentschappen.
Regionale ontwikkelingen in Europa
Frankrijk
Frankrijk verhoogt vanaf 1 januari de milieu-premie voor lage-inkomensgroepen die een elektrisch voertuig uit de EU willen kopen. De subsidie wordt verhoogd van €4200 naar €5700, en kan met €1000 worden verhoogd als de batterij in Europa wordt gemaakt.
Finland
Minister van Buitenlandse Zaken Elina Valtonen benadrukte dat een vreedzaam akkoord voor Oekraïne door Kyiv moet worden bepaald en dat Rusland op lange termijn een bedreiging blijft. Ze waarschuwde dat vergelijkbare beperkingen op het Russische leger moeten worden opgelegd als die aan Oekraïne worden opgelegd.
Zweden
Het parlement in Stockholm bereidt zich voor op de begrotingsbesprekingen voor het komende jaar. Oppositiepolitici claimen dat de huidige regering de groeidoelstellingen heeft laten vallen, terwijl zij beweert dat haar voorstellen de financiën van gezinnen verbeteren.
Italië
De hervorming van het strafrecht met betrekking tot verkrachting, gebaseerd op instemming, zal niet voor januari worden besproken in de Senaat. Het proces is door de coalitie opgeschort, en de behandeling wordt uitgesteld tot februari om juridische formuleringen te verduidelijken.
Spanje
Het Hooggerechtshof in Madrid zal woensdag voormalig minister van Transport, José Luis Ábalos, en zijn medewerker ondervragen over vermeende steekpenningen voor contracten. De aanklagers eisen een gevangenisstraf van respectievelijk 24 en 19 jaar.
Pools
Premier Donald Tusk heeft de minister van Buitenlandse Zaken, Radosław Sikorski, opgedragen een volledige briefing voor te bereiden over de implicaties van het arrest van het EU-gerechtshof inzake het erkennen van het huwelijk tussen personen van hetzelfde geslacht in andere lidstaten. Polen erkent deze huwelijken niet, maar Tusk benadrukt dat de uitspraak niet het recht van Polen om hun eigen wetten te maken beperkt.
Sloovakia
Robert Fico heeft aangekondigd zijn adviseur, Miroslav Lajčák, niet te ontslaan, ondanks eerder verzoeken van coalitiepartner SNS. Lajčák verklaarde dat de contactmomenten met Jeffrey Epstein uitsluitend sociaal waren en verband hielden met diplomatieke taken.
Roemenië
President Nicușor Dan presenteerde woensdag de Nationale Defensie strategie voor 2025–2030. De strategie onderstreept de dreiging van hybride aanvallen vanuit Rusland, regionale instabiliteit en corruptie, en benadrukt de versterking van nationale instellingen en het gebruik van NAVO-lidmaatschap.
Servië
Hongaars minister van Buitenlandse Zaken Péter Szijjártó kondigde aan dat Hongarije de olie-export naar Servië zal verhogen, omdat de enige raffinaderij van Servië dichtgaat onder Amerikaanse sancties. Het prospect van nationalisatie wordt niet uitgesloten.
Tsjechië
De nieuwe, eurosceptische coalitieleden in Tsjechië hebben hun ministeriële portefeuilles voorgedragen aan president Petr Pavel. De coalitie herbeleeft figures uit de vorige Babiš-regering en wijst op een strengere nationalistische koers; de president waarschuwt dat nog onafgeronde belangenconflicten eerst moeten worden opgelost.
Andere significante ontwikkelingen en rechtszaken
De grote oliebedrijven brengen juridische procedures tegen de EU over de verplichting tot het bouwen van CO₂-opslagfaciliteiten, waarbij verschillende grote spelers zoals ExxonMobil, Shell en Orlen zich uitspreken tegen de deadlines en doelstellingen. Industrie- en belangenorganisaties beschuldigen de EU van het creëren van een regulatoire valstrik voor de sector.
