Ui snijden en tranen in je ogen — dat lijkt bijna onvermijdelijk. Tenminste, dat dacht ik altijd. Tot mijn collega laatst een trucje vertelde dat je echt moet proberen. Geen ingewikkelde keukenapparatuur of dure sprays, gewoon iets simpels dat je waarschijnlijk in huis hebt. Gek genoeg werkte het bij mij best goed, hoewel misschien niet bij iedereen.
Waarom huil je eigenlijk van een ui?
Even kort de wetenschap achter die tranen. Wanneer je een ui snijdt, beschadig je de cellen waarin zwavelverbindingen zitten. Die komen vrij en vermengen zich met lucht tot een prikkelgas — syn-propaanthial-S-oxide. Dit gas irriteert je ogen, wat leidt tot die bekende tranenvloed.
Je zou denken dat het simpel is om die reactie te voorkomen, maar dat is lastiger dan het klinkt. Kooldioxide of een gasmasker zijn natuurlijk verboden opties in je keuken. Dus wat dan?
De slimme truc: koel je ui of snijd met koud water
De tip die ik kreeg — leg je ui een kwartiertje in de koelkast voor je ‘m snijdt. Koud zorgt er namelijk voor dat die zwavelverbindingen minder snel vrijkomen. Best logisch eigenlijk, want koude vertraagt chemische reacties.
Nog een variant: snijd die ui onder de koude kraan of spoel ‘m af tijdens het snijden. Mijn moeder zweert hier al jaren bij, en het helpt echt. Al moet je niet te fanatiek zijn — te veel water maakt de ui slap en dat wil je ook weer niet.
Andere tips om traantjes te vermijden
- Gebruik een vlijmscherp mes. Hoe slechter je snijdt, hoe meer cellen kapotgaan. Dus minder pijn in je ogen met een scherp snijvlak.
- Adem door je mond. Tja, klinkt gek maar met je mond ademhalen voorkomt dat het gas je neus binnendringt.
- Snijd snel en doelgericht. Lang rondprutsen betekent meer blootstelling aan dat prikkelgasje.
- Draag een zetbril. Niet de mooiste look, maar bij heftige traanaanvallen werkt het prima.
En toch blijft het soms onvermijdelijk…
Oké, soms – ondanks al deze tips – rollen de tranen toch over mijn wangen. Maar ik weet nu tenminste dat ik het geprobeerd heb zonder meteen mopperend de keuken te verlaten. Soms denk ik dat het ook een kwestie van geduld en een beetje geluk is. Misschien helpt het ook dat ik in Amsterdam woon; mijn buurvrouw zegt dat ze in Groningen juist nooit last heeft van tranen, dus het zou ook iets met de luchtvochtigheid kunnen zijn?
Dus, als je volgende keer weer aan de ui moet, haal dan even die koude koelkasttruc of gooi ‘m onder de kraan. En droom ondertussen een beetje dat jij die tranenmeester bent in je keuken.
Cor resumé: ui snijden zonder huilen kan wel, maar het blijft een kunst met ruimte voor eigen experimenten. Heb jij nog een andere goede tip? Drop ‘m hieronder, zou ik leuk vinden om te lezen!
